Tìm hiểu về bệnh zona – Nguyên nhân, triệu chứng, phòng tránh và điều trị hiệu quả 2024

Một trong những tình trạng ngoài da khá phổ biến là bệnh zona. Đặc biệt, bệnh zona thường gây ra những cơn đau rát rất khó chịu và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Để đảm bảo sức khỏe của bạn, hãy đọc bài viết này để hiểu rõ hơn về bệnh zona, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

1. Giới thiệu về bệnh zona

1.1. Khái niệm về bệnh zona

Bệnh zona là do virus Varicella zoster gây ra. Nó thường xuất hiện ở những người sử dụng đĩa và những người đã bị bệnh zona trước đó. Nó được coi là một loại bệnh lý không liên quan đến da, nhưng nó liên quan đến hệ miễn dịch của cơ thể. Bệnh này thường xuất hiện ở người lớn tuổi hoặc những người có hệ miễn dịch kém, đặc biệt là những người già.

Bệnh zona có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng nó thường xảy ra ở một bên của cơ thể và có dạng vùng. Bệnh này không phổ biến như các bệnh ngoài da khác. Thay vào đó, nó sẽ phát triển thành một khu vực hoặc dải từ đầu đến chân.

1.2. Các nhóm nguy cơ

Mặc dù mọi người đều có thể mắc bệnh zona, nhưng có một số nhóm người có nhiều khả năng mắc bệnh hơn. Các nhóm cá nhân này bao gồm:

• Người cao tuổi: Do hệ miễn dịch của họ yếu dần theo thời gian, những người trên 60 tuổi có nguy cơ cao hơn để mắc bệnh zona. Nếu bạn là một trong những người này, bạn nên đề phòng bằng cách cải thiện hệ miễn dịch bằng cách ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên và giảm stress.
• Những cá nhân có hệ miễn dịch kém: Những người có hệ miễn dịch yếu, chẳng hạn như những người đang điều trị ung thư hoặc nhận thuốc ức chế miễn dịch, thường mắc bệnh zona. Để ngăn ngừa bệnh zona, nếu bạn thuộc nhóm này, hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch.
• Những cá nhân từng bị thủy đậu: Nếu bạn đã từng mắc bệnh thủy đậu trước đây, rất có thể bạn sẽ bị nhiễm virus Varicella zoster, gây ra bệnh zona.
• Người dùng corticosteroid: Có một loại thuốc được gọi là corticosteroid được sử dụng để điều trị viêm nhiễm và thoái hóa khớp. Tuy nhiên, nó cũng có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của bạn và làm tăng khả năng mắc bệnh zona. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch để ngăn ngừa bệnh zona.

2. Nguyên nhân và triệu chứng

2.1. Nguyên nhân gây bệnh zona

Virus Varicella zoster là loại virus gây bệnh thủy đậu. Virus này sẽ không biến mất hoàn toàn trong cơ thể sau khi bạn tự khỏi hoặc điều trị bệnh thủy đậu. Virus này có thể được kích hoạt lại và gây nên bệnh zona khi hệ miễn dịch của bạn yếu dần.

2.2. Triệu chứng của bệnh zona

Tùy thuộc vào vị trí và mức độ của vùng bị ảnh hưởng, có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau. Nhưng các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Ngứa ngáy và đau rát: Đây là một trong những triệu chứng chính của zona. Trước khi các phân nốt da xuất hiện, thường có một cơn đau rát. Sau khi zona khỏi, đau có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.
• Phân nốt trên da: Phân nốt da là các vùng hoặc dải da trên một bên của cơ thể. Chúng có kích thước từ nhỏ đến lớn và có thể là màu đỏ hoặc nâu. Phân nốt da sẽ phát triển thành một vết lở mủ và sau đó khô lại. Có thể mất từ vài tuần đến vài tháng.
• Cảm giác đau buốt: Nhiều người bị zona cũng nói rằng họ cảm thấy buốt rát hoặc co thắt cơ ở vùng bị ảnh hưởng.
• Đau đầu, sốt: Một số trường hợp bệnh zona còn có sốt và đau đầu.

3. Cách phòng tránh và điều trị 

3.1. Cách phòng tránh bệnh zona

Để ngăn ngừa bệnh, bạn có thể áp dụng những điều sau đây:

• Hỗ trợ tiêm phòng: Một loại vacxin hiện đang được phát triển để hỗ trợ ngăn ngừa, đặc biệt là đối với những cá nhân có nguy cơ cao. Tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc tiêm phòng nếu bạn là một người có nguy cơ.
• Thường xuyên đi bộ: Tập thể dục đều đặn giúp phòng ngừa bệnh zona bằng cách cải thiện hệ miễn dịch và giảm stress trong cuộc sống.
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Một chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng cũng sẽ cải thiện hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh zona.

3.2. Điều trị bệnh zona hiệu quả

Việc điều trị nhanh chóng và hiệu quả là rất quan trọng để giảm đau và các biến chứng của bệnh. Các phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh zona sẽ được thảo luận cùng nhau trong mục này.

• Thuốc kháng sinh: Các triệu chứng như đau rát, ngứa ngáy và cảm giác buốt rát có thể được giảm bớt bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc kháng sinh, bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ.
• Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau có thể giúp giảm đau mà không cần dùng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liều hoặc trong thời gian dài, thuốc giảm đau cũng có thể gây ra những tác dụng phụ.
• Điều trị bằng thuốc chống viêm: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm để điều trị bệnh zona nghiêm trọng và có nguy cơ gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

4. Biến chứng của bệnh zona

Các biến chứng nghiêm trọng như:

• Đau thần kinh xung quanh mắt: Đau thần kinh, dẫn đến mất thị lực, đau đầu và buồn nôn, có thể là kết quả của bệnh zona ở vùng mắt. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và theo dõi triệu chứng của ở vùng mắt của bạn.
• Nhiễm trùng trên da: Một biến chứng phổ biến là nhiễm trùng da do việc tự cào vết phân nốt da dẫn đến nhiễm trùng. Để được điều trị nhanh chóng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có triệu chứng nhiễm trùng da.
• Đau thần kinh kéo dài: Sau khi khỏi bệnh zona, một số người vẫn bị đau thần kinh kéo dài. Điều này có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của một người. Để điều trị hiệu quả, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trong trường hợp này.

5. Phân biệt bệnh zona với các bệnh khác

Bệnh zona có thể có triệu chứng giống như nhiều loại bệnh khác. Do đó, việc phân biệt bệnh zona với các bệnh khác như:

• Bệnh do thủy đậu gây ra: Virus Varicella zoster gây ra cả bệnh zona và bệnh thủy đậu, nhưng bệnh thủy đậu thường xảy ra ở trẻ em, trong khi bệnh zona thường xảy ra ở người lớn tuổi hoặc những người có hệ miễn dịch kém.
• Bệnh giời leo: Các triệu chứng của bệnh giời leo có thể giống như bệnh zona. Tuy nhiên, bệnh giời leo thường xảy ra ở hai bên cơ thể và không lây lan qua tiếp xúc với người bệnh.
• Nốt mề đay của cơ: Nốt mề đay là một loại viêm da gây dị ứng có triệu chứng giống bệnh zona. Tuy nhiên, nó không lây lan và có thể xảy ra bất kỳ nơi nào trên cơ thể.

6. Những thực phẩm mà người bệnh zona nên ăn và không nên ăn

Thực phẩm phù hợp cho người bệnh zona có thể hỗ trợ quá trình phục hồi và giảm nguy cơ biến chứng. Khi bạn bị zona, đây là một số lời khuyên về thực phẩm nên và không nên ăn:

Nên ăn: 

• Thực phẩm chứa nhiều protein: như thịt gà, cá, trứng, đậu và các sản phẩm từ sữa để củng cố hệ miễn dịch và hỗ trợ tái tạo tế bào.
• Rau quả tươi: Rau xanh và trái cây là nguồn vitamin và chất chống oxy hóa có lợi cho hệ miễn dịch. Cam, chanh, dưa chuột, rau xanh, cà rốt và dâu tây là một số ví dụ.
• Ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt khác: Chứa nhiều chất xơ và dưỡng chất cần thiết để duy trì sức khỏe tổng thể.
• Nước lọc: Cần uống đủ nước để cơ thể duy trì độ ẩm và làm mát vùng da bị ảnh hưởng.

Không nên ăn:

• Thực phẩm giàu đường: vì chúng có thể làm tăng mức độ viêm và làm chậm quá trình phục hồi.
• Đồ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa: như thịt đỏ, phô mai và kem, vì chúng có thể làm tăng viêm.
• Thực phẩm chứa nhiều arginin: Vì arginin có thể làm tăng sự phát triển của virus, nên những thực phẩm chứa nhiều arginin, chẳng hạn như lạc, hạt điều, đậu và sôcôla đều không nên ăn
• Thực phẩm chứa histamin cao: vì histamin có thể gây ngứa và kích thích, chẳng hạn như cá sống, thực phẩm lên men và đồ chua.

Chú ý rằng phản ứng của mỗi người đối với các loại thực phẩm khác nhau có thể khác nhau, vì vậy hãy tuân theo lời khuyên của bác sĩ để tìm ra những thực phẩm phù hợp nhất cho từng cá nhân.

6. Hậu quả khi không điều trị bệnh zona kịp lúc

Bệnh zona có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn nếu không được điều trị kịp thời. Biến chứng có thể bao gồm:

• Đau dây thần kinh thường xuyên: Đau dây thần kinh kéo dài là một biến chứng phổ biến của bệnh zona, khiến bạn phải chịu đựng đau đớn trong thời gian dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
• Rối loạn hình ảnh: Các biến chứng như rối loạn thị lực hoặc thậm chí là mất thị lực vĩnh viễn có thể xảy ra nếu bệnh zona ở vùng mắt không được điều trị kịp thời.
• Nhiễm trùng trong máu: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh zona có thể dẫn đến nhiễm trùng máu. Các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và đe dọa tính mạng có thể do nhiễm trùng máu gây ra.
• Biến chứng về sức khỏe thần kinh: Bệnh zona cũng có thể dẫn đến viêm não, viêm tủy sống hoặc viêm não màng não. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

7. Lợi ích khi điều trị bệnh zona kịp lúc

Điều trị bệnh zona hiệu quả và kịp thời có lợi cho sức khỏe của bạn. Khi điều trị bệnh zona nhanh chóng, có một số lợi ích sau:

• Làm giảm đau và khó chịu: Việc sử dụng thuốc giảm đau và các phương pháp điều trị khác có thể giúp giảm đau và khó chịu do bệnh zona gây ra, từ đó làm cho chất lượng cuộc sống của bạn tốt hơn.
• Giảm biến chứng: Bảo vệ sức khỏe toàn diện của bạn bằng cách ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, đau dây thần kinh kéo dài hay rối loạn thị lực bằng cách điều trị bệnh zona nhanh chóng.
• Cải thiện khả năng phục hồi nhanh chóng: Bạn có cơ hội phục hồi nhanh chóng hơn và tránh được các biến chứng kéo dài sau bệnh zona nếu được điều trị kịp thời.
• Đảm bảo sức khỏe chung: Điều trị bệnh zona không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn giúp bạn tốt hơn và ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe khác.
• Ngăn chặn sự lây lan của virus: Thuốc kháng virus sớm có thể ngăn ngừa virus Varicella-zoster lây lan sang người khác, đặc biệt là những người chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa được tiêm ngừa.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Các biện pháp điều trị kịp thời giúp hệ miễn dịch của cơ thể kiểm soát virus và duy trì sức khỏe chung.

Vì vậy, điều trị bệnh zona ngay khi xuất hiện các triệu chứng là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục tốt nhất có thể.

8. Các câu hỏi thường gặp về bệnh zona

Dưới đây là một số câu hỏi phổ biến nhất liên quan đến bệnh zona và câu trả lời liên quan đến nó:.

Bệnh zona có truyền nhiễm không?

• Người mắc bệnh có thể truyền virus Varicella-zoster cho người khác bằng cách tiếp xúc với phóng thích virus từ các vết thương da hoặc qua hơi thở. Tuy nhiên, người nhận phải chưa được tiêm ngừa hoặc từng mắc bệnh thủy đậu..

Bệnh zona có thể được chữa khỏi không?

• Điều trị bệnh zona có thể giúp giảm đau và giảm biến chứng. Thuốc kháng virus và thuốc giảm đau thường được sử dụng. Ngoài ra, việc sử dụng các phương pháp hỗ trợ, chẳng hạn như nghỉ ngơi và giảm stress, cũng rất quan trọng.

Làm thế nào để ngăn ngừa bệnh xảy ra?

• Để ngăn ngừa bệnh zona, hãy tiêm vắc-xin khi đủ điều kiện. Ngoài ra, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, chăm sóc da tốt và giảm stress.

Biến chứng của bệnh zona là gì?

• Bệnh có thể gây ra những biến chứng như đau dữ dội kéo dài (neuralgia sau zona), nhiễm trùng da, viêm não màng não và các vấn đề thị giác nếu nó ảnh hưởng đến vùng mắt.

Ai nên tiêm phòng dịch bệnh zona?

• Để giảm nguy cơ mắc bệnh, những người từ 50 tuổi trở lên, những người có hệ miễn dịch suy giảm do bệnh lý nền hoặc điều trị và những người chưa từng mắc bệnh thủy đậu nên tiêm vắc-xin dịch bệnh zona.

Bạn có thể hiểu rõ hơn về bệnh và cách phòng ngừa và điều trị nó khi cần thiết bằng cách sử dụng các câu hỏi và câu trả lời này.

9. Kết luận

Bạn có thể tìm thấy thông tin cơ bản về bệnh zona ở đây, bao gồm khái niệm, nguyên nhân và triệu chứng cũng như cách phòng tránh, điều trị và các biến chứng. Hiểu rõ về bệnh zona sẽ giúp bạn nhận biết và xử lý hiệu quả bệnh. Khi cần tư vấn và điều trị đúng cách, đừng quên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn có một cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh.